कान्ति बाल अस्पतालको ६३ वर्षको यात्रा र प्रमुख चुनौतीहरू

 कान्ति बाल अस्पताल

काठमाडौं— मुलुककै एकमात्र संघीय बाल अस्पताल, कान्ति बाल अस्पताल, ६३ वर्ष पुगेको छ। सोमबार अस्पतालले आफ्नो वार्षिकोत्सव मनाएको छ। यो अस्पताल वार्षिक दुई लाखभन्दा बढी बालबालिकालाई उपचार सेवा दिइरहेको छ र मुलुकका अग्रणी अस्पतालहरूमा पर्छ। तर, अस्पतालका निर्देशक डा. पंकज रायका अनुसार, अस्पताल भौतिक पूर्वाधार अपुगदेखि, जनशक्ति र बजेट अभावसम्मका विभिन्न समस्याहरू भोगिरहेको छ।

डा. रायको वार्षिक समीक्षा प्रतिवेदनमा औंल्याइएका १० प्रमुख समस्या:

1. भौतिक संरचनाको अभाव र जनशक्तिको कमी

   • बढ्दो बिरामीको चापलाई थेग्न हालको भौतिक संरचनामा अभाव छ। जनशक्ति पनि अन्यत्र जान थालेको छ र अपुग भएको छ।

2. शल्यक्रिया कक्षको विस्तारमा समस्या

   • १९९० मा जापान सरकारले सहयोग गरेको शल्यक्रिया कक्षलाई विस्तार गर्न नसकिएकोले बिरामीहरूले लामो समयसम्म पालो कुर्नु परेको छ।

3. ICU कक्षको चाप

   • ICU कक्षको क्षमता पनि पर्याप्त छैन, जसका कारण बिरामीलाई अन्यत्र पठाउनु परेको छ।

4. बजेट अभाव

   • अस्पताललाई नेपाल सरकारले उपलब्ध गराउने वार्षिक बजेटको अधिकांश भाग अनिवार्य दायित्वमा खर्च हुन्छ, जसले विकासका कार्य गर्न कठिनाइ निम्त्याएको छ।

5. आकस्मिक सेवामा बजेटको अभाव

   • आकस्मिक सेवामा निःशुल्क सेवा दिन पर्याप्त बजेट उपलब्ध छैन।

6. पार्किङ र बस्ने स्थानको अभाव

   • स्थान अभावका कारण सेवाग्राहीलाई पार्किङ र बिरामी कुरुवाहरुलाई बस्ने स्थानको कमी छ।

7. पुराना उपकरण र मर्मत समस्याहरू

• अस्पतालका उपकरणहरू पुराना भइसकेका छन् र बारम्बार बिग्रिने भएकाले निरन्तर सेवा दिन कठिनाइ भइरहेको छ। मर्मतसम्भारमा समय र बजेटको कमी छ।3.

8. पुरानो संरचनाका कारण इन्फ्रास्ट्रक्चर सुधारमा कठिनाइ

   • पुराना संरचनाका कारण विद्युत, पानी र नेटवर्क व्यवस्थापनमा सुधार गर्न समस्याहरू छन्।

9. निःशुल्क सेवा र आन्तरिक स्रोत वृद्धिका चुनौतीहरू

   • एकातिर निःशुल्क सेवा प्रदान गर्नुपर्ने चुनौती छ भने अर्कोतिर अस्पतालको आन्तरिक स्रोत वृद्धिका साथ सेवाको दायरा विस्तार गर्नु पर्ने आवश्यकता छ।

10. भौतिक संरचना निर्माणमा प्राथमिकता

• भौतिक संरचना निर्माणलाई प्राथमिकतामा राख्नुपर्ने र राष्ट्रिय बाल स्वास्थ्य अध्ययन संस्थान (NICH) को अवधारणालाई अघि बढाउनुपर्ने सुझाव दिइएको छ।

कान्ति बाल अस्पतालले आफ्नो ६३ वर्षको यात्रामा बाल स्वास्थ्य सेवामा महत्वपूर्ण योगदान दिएको छ, तर अझै पनि यसका विभिन्न चुनौतीहरू छन्, जसका समाधानका लागि थप बजेट, संसाधन र प्रभावकारी व्यवस्थापनको आवश्यकता छ।